مطالبه مهریه ازدواج موقت

یکی از مواردی که ممکن است برای خیلی‌ها سوال پیش بیاید این است که، آیا مطالبه مهریه ازدواج موقت امکان پذیر است یا خیر؟ یکی از موارد مهم و الزامی که بسیاری از افراد نسبت به آن اطلاعی ندارند، تعیین مهریه و میزان آن برای عقد موقت یا همان صیغه است. خیلی‌ها ممکن است تصور کنند که از آنجایی که مدت عقد کوتاه است، مطالبه مهریه برای آن امکان پذیر نیست که این باور اشتباه است. مطالبه مهریه عقد موقت یا صیغه بسته به اینکه عقد ثبت شده یا ثبت نشده است، متفاوت است. در این مطلب بیشتر به این موضوع می‌پردازیم.

مهریه عقد موقت چه چیزهایی باشد

عقد موقت یا صیغه نوعی ازدواج است که در آن بین زن و مرد برای مدت معین و کوتاهی با مهریه معلوم نکاح ایجاد می‌شود. این نوع ازدواج که تنها در مذهب شیعه مورد قبول است، با پایان یافتن مدت زمان تعیین شده، رابطه زن و شوهری نیز به پایان رسیده و تمام می‌شود. نکته حائز اهمیت در عقد موقت این است که برای آن باید حتما مهریه تعیین شود وگرنه نکاح باطل است. بنابراین صحت عقد موقت منوط بر تعیین مهریه است.

یادآوری می کنیم که پیش از هر عقدی باید حتما بدانید که ازدواج با چه کسانی ممنوع است؛ زیرا اگر به هر دلیل ازدواج ممنوع باشد، خطبه عقد دائم یا موقت در هر صوت صحیح نیست و ازدواج باطل است.

احکام مهریه در عقد موقت با عقد دائم یکسان است و تنها در برخی موارد متفاوت است. البته این موضوع که درخواست طلاق از طرف زن در دوران عقد چگونه است؟ممکن است در عقد موقت و عقد دائم تفاوت هایی با هم داشته باشند؛ به این معنی که معمولا طلاق در عقد موقت ساده تر انجام می شود، اما با این حال حتما باید مراحل قانونی آن سپری شود.

به طور کلی هرآنچه که بتواند ارزش مالی داشته باشد و بتواند به مالکیت در بیاید، می‌تواند به عنوان حداقل میزان مهریه عقد موقت در نظر گرفته شود و تعیین آن منوط بر رضایت طرفین است. مهریه عقد موقت بسته به اینکه عقد موقت، ثبت شده یا ثبت نشده است، متفاوت است. از آنجایی که معمولا عقد موقت یا صیغه ثبت نمی‌شود، در نتیجه با تعیین مهریه تا حدودی باید حقوق زن تامین شود.

مطابق قانون مدنی، نمی‌توان هر چیزی را به عنوان مهریه در نظر گرفت و بر اساس ماده 1078 هر چیزی که مالیت داشته و قابل تملک باشد را می‌توان به عنوان مهر در نظر گرفت. بنابراین برای تعیین حداقل میزان مهریه باید به داشتن ارزش مالی و قابلیت تملک آن توجه کرد. در عقد موقت یا صیغه توافق طرفین در تعیین مهریه بیشتر از هرچیزی ملاک است. بنابراین بر اساس ماده 1080 مهریه عقد موقت تنها منوط بر تراضی طرفین است.

مهرالمثل در عقد موقت

از آنجایی که ممکن است زن و مرد بر روی میزان مهریه توافق نداشته باشند و یا به هر دلیلی این میزان مشخص نباشد، انواع مختلفی از مهریه وجود دارد تا زن بتواند حق خود را دریافت کند. اقسام مهریه از نظر تعیین مهر در نکاح عبارتند از: مهرالمسمی، مهرالمثل، مهرالمتعه و مهرالسنه است.

مهرالمسمی مهری است که در زمان نکاح و با توافق طرفین به عنوان مهریه تعیین می‌شود و مرد باید آن مقدار را به زن بپردازد.

مهرالمثل مهری است که در صورتی به زن پرداخت می‌شود که در مهریه زن در عقد نکاح ذکر نشده باشد و طرفین هیچ توافقی بر آن نداشته باشند و همچنین بین طرفین نزدیکی رخ داده باشد.

مهرالمتعه مهری است که در صورتی پرداخت می‌شود که در عقد نکاح هیچ مهری ذکر نشده باشد و مرد قبل از نزدیکی زن را طلاق دهد. در این صورت این مهر به زن تعلق می‌گیرد.

مهرالسنه مهری است که برای دختران پیامبر در نظر گرفته شده بود و در قانون مدنی نیامده است، اما در صورتی که در قسمت مهریه نوشته شده باشد، قابل مطالبه است.

باتوجه به توضیح اقسام مهریه می‌توان گفت که مهرالمتعه و مهرالمثل به عقد موقت تعلق نمی‌گیرد و صرفا مخصوص عقد دائم است. زیرا این دو نوع مهر زمانی به زن تعلق می‌گیرد که مهریه او در زمان عقد تعیین نشده باشد و یا مرد بخواهد قبل از نزدیکی زن را طلاق دهد. اما از آنجایی که عدم ذکر مهریه در عقد موقت موجب بطلان آن می‌شود، بنابراین مهرالمثل به زن در ازدواج موقت تعلق نمی‌گیرد و همچنین از آنجایی که فسخ صیغه در عقد موقت وجود ندارد و طرفین نمی‌توانند طلاق بگیرند، بنابراین مهرالمتعه نیز به زن تعلق نمی‌گیرد.

سقف مهریه در ازدواج موقت

با توجه به اینکه طلاق و جدایی در عقد دائم و عقد موقت به هر دلیلی امکانپذیر  است، مثلا طلاق به دلیل خیانت همسر؛ تعیین مهریه می تواند کمک کند تا بخشی از ضرر مالی زوجه جبران شود. البته به شرطی که مهریه پرداخت شود و به هر شکل و شمایلی زوج از زیر بار آن شانه خالی نکند.

همانطور که گفته شد، تعیین مهریه در عقد موقت یا صیغه الزامی است و معین نکردن مهریه طبق ماده 1095 قانون مدنی سبب باطل شدن عقد می‌شود. بطوریکه در صورتی که زن در مدت زمان صیغه فوت کند، مهریه او از بین نرفته و ورثه او می‌توانند مطالبه مهریه از همسر او کنند و اگر مرد در این مدت فوت شود، زن می‌تواند مهریه خود را از محل ماترک به طرفیت وارث همسر مطالبه کند. مهریه مهریه در عقد موقت هیچ سقفی ندارد و باتوجه به توافق طرفین تعیین می‌شود.

میزان مهریه در صیغه دائم یا صیغه موقت عقد به توافق طرفین و حکم دادگاه بستگی دارد. برای مثال دادگاه بعد از بررسی شرایط طلاق و جدایی تعیین می کند که به هر دلیل نصف مهریه در عقد موقت یا عقد دائم به زوجه پرداخت شود.

حکم ندادن مهریه در ازدواج موقت

مطالبه مهریه عقد موقت بسته به اینکه عقد موقت ثبت شده است یا خیر، متفاوت است. در صورتی که عقد موقت در دفتر ازدواج به ثبت رسیده باشد، زن می‌تواند در صورت عدم پرداخت مهریه در مدت زمان معلوم، از آنجایی که زن یک سند رسمی تحت عنوان صیغه نامه دارد، می‌تواند آن را به اجرا گذاشته که به او امکان توقیف اموال و یا ممنوع الخروج بودن همسر را می‌دهد.

اما از آنجایی که در کشور ما صیغه اغلب بصورت پنهانی و بدون مراجعه به دفتر ازدواج و صرفا با خواندن صیغه محرمیت انجام می‌شود، مطالبه مهریه از طرف زن باید از طریق دادگاه باشد، زیرا زن سندی برای اثبات صیغه انجام شده مابین خودش و مرد را در دست ندارد.

نمونه دادخواست مطالبه مهریه عقد موقت

زمان پرداخت مهریه صیغه موقت

زمان پرداخت مهریه عقد موقت از هنگام جاری شدن عقد تا زمانی که عقد موقت به پایان برسد، امکان پذیر است. زمان‌های پرداخت مهریه در عقد دائم و عقد موقت بر اساس توافق طرفین در نوع مهریه عبارتند از:

مهریه بصورت حال در عقد تعیین شده باشد: در این صورت مهریه باید تا زمانی که در هنگام عقد مشخص شده است به زن پرداخت شود.

مهریه بصورت مدت دار در عقد تعیین شده باشد: در این صورت مهریه حال باید تا زمان مشخص شده به زن پرداخت شود.

مهریه بصورت اختیار زوجه در عقد تعیین شده باشد: در این صورت هرگاه زن درخواست وصول مهریه کند می‌تواند اقدام به دریافت آن در عقد موقت یا دائم کند. اصطلاحا به این نوع مهریه عندالمطالبه می‌گویند.

مطالبه مهریه زن منوط باشد به استطاعت و توان مالی مرد در پرداخت: در این نوع مهریه که باید به توافق طرفین در عقد تعیین شود، زن باید اثبات کند که مرد توانایی مالی برای پرداخت مهریه را دارد و در این صورت می‌تواند اقدام به دریافت مهریه کند. اصطلاحا به این نوع  مهریه عندالاستطاعه می‌گویند.

در صورتی که مهریه زن به صورت مبلغ معینی تعیین شود اما توافق شود که پرداخت آن توسط مرد بصورت اقساطی باشد، مرد باید در زمان تعیین شده به عنوان زمان پرداخت قسط، مبلغ مورد نظر را پرداخت کند.

مهریه در عقد موقت باید پول باشد

حال این سوال پیش می‌آید که آیا مهریه در عقد موقت باید پول باشد؟ همانطور که گفته شد، مهریه در عقد موقت باید با توافق طرفین تعیین شود و هرآنچه که بتواند ارزش مالی داشته باشد و بتواند به مالکیت در بیاید، می‌توان به عنوان حداقل میزان مهریه عقد موقت در نظر گرفت. بنابراین هر آن چیزی که قابلیت مالکیت داشته باشد و ارزش مالی داشته باشد را می‌توان به عنوان مهریه در نظر گرفت. به عنوان مثال برای زن و مردی که میزان مهریه برای آن اهمتی ندارد، حتی یک دسته شاخ گل رز و یا یک جلد کتاب هم نیز می‌توان

مبلغ و هزینه گرفتن صیغه موقت

هزینه صیغه موقت در سال 1401 در صورت تمایل در دفتر خانه و دریافت صیغه نامه، 400 هزار تومان است. پرداخت این هزینه بر اساس عرف، بر عهده مرد بوده، اما الزامی در باره نیست و طرفین می‌توانند در این خصوص توافق کنند.