از جمله مسائل حقوقی شخصی که افراد بسیاری را در جامعه به خود مشغول کرده است، بحث طلاق است. یکی از سوالات پر تکرار و مشکلاتی که ایرانیان مقیم خارج از کشور با آن روبه‌رو هستند، موضوع مراحل طلاق برای ایرانیان مقیم خارج است. بر اساس ماده 6 قانون مدنی، طلاق تمام اتباع ایرانی حتی اگر مقیم خارج از کشور باشند، باید بر طبق این قانون ایران باشد. همچنین ایرانیانی که غیر شیعه هستند و دین و مذهب دیگری دارند که در قانون اساسی ایران به رسمیت شناخته شده‌ند، طلاق آنها بر طبق مقررات مذهب خودشان است. در این مطلب سعی شده است به توضیح کاملی در این باره پرداخته شود.
طلاق ایرانیان مقیم خارج از کشور
توجه داشته باشید که موضوع طلاق ایرانیان مقیم خارج از کشور با موضوع طلاق به دلیل خیانت همسر کاملا متقاوت است. در خصوص طلاق ایرانیان مقیم خارج از کشور سه فرضیه وجود دارد که در ادامه به آن می‌پردازیم:
- زن و شوهر ایرانی هر دو مقیم خارج از کشور بوده و قصد طلاق توافقی را داشته باشند: در صورتی که زوجین هر دو ایرانی باشند و قصد طلاق داشته باشند، بهترین کار این است که هر دو به سفارت، کنسولگری و یا دفتر حافظ منافع ایران در کشور محل سکونت خود مراجعه کنند و درخواست خود را از طریق دادگاه پیگیری کنند. البته لازم به ذکر است که در بیشتر مواقع افراد می‌توانند بصورت غیر حضوری و توسط وکلای خود، دادخواست خود را ثبت و پیگیری کنند.
- زن مقیم خارج باشد و مرد چه در ایران و چه در خارج از کشور با طلاق موافق نباشد: در صورتی که زن مقیم خارج از کشور باشد و مرد با طلاق موافق نباشد، در این حالت زن می‌تواند شخصا یا توسط وکلای خود از دادگاه تقاضای طلاق کند. مواردی که زن می‌تواند طبق آن تقاضای طلاق کرده و از مرد جدا شود، همان مواردی است که شامل افراد مقیم ایران می‌شود مانند یکی از موارد دوازده گانه شروط ضمن عقد و یا عسر و حرج. در صورتی که زن دادخواست طلاق خود را از طریق دادگاه خارجی پیگیری کند، باید بداند که رای دادگاه خارجی در صورتی قابل قبول است که مطابق با قوانین ایران باشد. در صورتی که رای دادگاه خارجی با قوانین ایران مطابقت نداشته باشد بایستی اول دادخواست طلاق از جانب زن در ایران ثبت شود. البته داشتن رای دادگاه خارجی تنفیذ نشده برای اخذ طلاق در دادگاه های ایران بسیار بسیار موثر است.
- مرد مقیم خارج از کشور باشد و زن چه در ایران و چه در خارج از کشور با طلاق موافق نباشد: باتوجه به قوانین ایران برای مسلمانان، از آنجایی که حق طلاق با مرد است، مرد می‌تواند دادخواست طلاق خود را شخصا و یا توسط وکلای خود در دادگاه پیگیری کند. طبق ماده 15 قانون حمایت از خانواده، مردی که مقیم خارج از کشور است می‌تواند در صورت داشتن شرایط کافی برای طلاق، درخواست خود را با سفارت ایران در میان بگذارد. البته باید بدانید این درخواست یک طرفه با مشکلاتی روبه‌رو خواهد شد.
قانون مهریه در خارج از کشور
چه در خارج از کشور باشید و چه در داخل، مهریه باید مطابق قوانین جمهوری اسلامی دریافت شود. تنها تفاوتی که وجود دارد این است که، اگر مقیم خارج از ایران باشید باید یک وکیل انتخاب کنید تا بتواند مراحل کار و به اجرا گذاشتن مهریه را پیگیری کند. البته می‌توانید مطالبه مهریه خود را به یکی از آشنایان و خویشاوندان خود وکالت دهید، اما انتخاب وکیل بهتر است زیرا به همه قوانین و امور مربوط به مهریه و به اجرا گذاشتن آن، آگاه است.
همچنین اگر نمیدانید دقیقا مراحل درخواست طلاق از طرف زن چیست؟ بهتر است با یک وکیل مشورت کنید.
برای وکالت دادن به وکیل باید یک وکالت نامه تنظیم شود. این وکالت نامه در صورتی معتبر خواهد بود که به امضا و مه سفارت ایران رسیده باشد و برای بر عهده گرفتن وکالت، متقاضی باید ابتدا در سامانه‌ای به نام میخک https://mikhak.mfa.gov.ir/ ثبت نام کند. پس از ثبت وکالت نامه به منظور دریافت مهریه، یک کد رهگیری برای مراجعه به سفارت ایران در خارج از کشور، برای زن اراسل می‌شود. سپس در مرحله بعد، زن باید به سفارت ایران محل سکونت خود در خارج از کشور مراجعه کرده و وکالت نامه خود را به امضای سفارت برساند. پس از تایید وکالت نامه توسط سفارت، وکیل انتخابی زن می‌تواند با مراجعه به نمایندگی‌های وزارت امور خارجه، کپی برابر اصل وکالتنامه مذکور را دریافت کند.
پس از دریافت وکالت، تمام مراحل قانونی که یک زن در داخل کشور برای دریافت مهریه باید طی کند را فردی که وکالت او را به عهده گرفته است، انجام می‌دهد. طبق قوانین کشور، نیازی نیست که وکیل برای دریافت مهریه به دادگاه مراجعه کند، بلکه می‌تواند بطور مستقیم و از طریق اداره ثبت اقدام کند. برای گرفتن مهریه از خارج کشور، باید وکیل زن به دفتر ازدواجی که زن و شوهر در آنجا عقد کرده‌اند، مراجعه کند.
پس از ارائه درخواست کتبی به دفتر ازدواج برای صدور اجراییه، مراحل مربوط توسط سر دفتر انجام می‌شود و موضوع توسط ابلاغیه به مرد اطلاع داده می‌شود. مرد به مدت 10 روز مهلت دارد تا نسبت به پرداخت مهریه اقدام کند و در غیر این صورت باید مراتب قانونی مربوطه انجام شود و یا در صورت ناتوانی در پرداخت یک جای مبلغ مهریه، مرد درخواست اعسار (قسط بندی مهریه) کند.
وکیل طلاق ایرانیان خارج از کشور
اگر درگیر طلاق و مراحل مختلف آن هستید، حتما چیزهایی در مورد انواع طلاق به زبان ساده و سخت ترین نوع طلاق شنیده اید. بد نیست بدانید که پیگیری امور حقوقی مانند طلاق، مهریه، انحصار وراثت و غیره به دلیل شرایط زندگی و کاری در خارج از کشور امری بسیار دشوار و پر هزینه است. به همین دلیل توصیه می‌شود تا افراد برای انجام این امور و پیگیری آنها از وکیل قانونی برای خود انتخاب کند. این افراد می‌توانند از خویشاوندان یا آشنایان خود به عنوان وکیل استفاده کنند و یا وکالت خود را به یک وکیل حرفه‌ای واگذارد کنند.
- سخت‌ترین روش برای وکالت دادن این است که فرد بصورت حضوری به ایران آمده و با وکیل خود قرارداد ببندد.
- روش دوم این است که فرد قبل از خروج از ایران، وکالت خود را به فرد دیگری داده باشد، که البته باید در دفترخانه بصورت قانونی ثبت شده باشد.
- در حالت بعدی، فرد باید در سامانه میخک وزارت امور خارجه ثبت نام کرده و پس از تعیین نوع وکالت و بارگذاری متن مورد تایید وکیل، با دریافت کد رهگیری به سفارت، کنسولگری و یا حافظ منافع ایران مراجعه کرده و وکالت نامه خود را نهایی کند.
- راه سریع‌تر این است که در سامانه ثنای قوه قضاییه ثبت نام کرده و با دسترسی داشتن به پیامک تلفن همراه، با وکیل خود قرارداد ایکترونیکی منعقد کنید.
تنفیذ طلاق خارج از کشور
بر اساس ماده 15 قانون حمایت از خانواده، در صورتیکه ایرانیان مقیم خارج از کشور، امور و دعاوی خانوادگی خود را در دادگاه خارجی مطرح کنند، احکام این مراجع در ایران اجرا نمی‌شود، مگر اینکه رای دادگاه خارجی بر اساس موازین قانونی و شرعی در ایران باشد و دادگاه صلاحیتدار ایرانی این احکام را بررسی و حکم تنفیذی صادر کند.
قوانین طلاق ایرانیان در اروپا و آمریکا
باید بدانید که بر طبق قوانین فعلی کشور و ماده 6 قانون مدنی، طلاق تمام اتباع ایرانی حتی اگر مقیم در کشور دیگری باشند، بر طبق قانون ایران بوده و ایرانیان غیر شیعه که دین و مذهب دیگری دارند که در قانون اساسی به رسمت شناخته شده است، طلاق بر طبق مقررات مذهب آنها خواهد بود.
تقسیم اموال بعد از طلاق در اروپا
بر خلاف برخی از کشورها، تقسیم اموال بعد از طلاق یکی از شروط ضمن عقد است که در هنگام عقد در دفترخانه باید بصورت مکتوب ذکر شود. بر طبق این شرط، اموالی که در طی دوران زناشویی به دست آمده است، باید بعد از طلاق بین زوجین تقسیم شود. در صورتی که همسر شما در خارج از کشور حضور داشته باشد، برای تقسیم اموال باید شخصی را به عنوان وکیل خود در ایران معرفی کند تا امور مربوط به این دادخواست را پیگیری کند.
شوهرم رفته خارج
در صورتیکه مرد خانه را ترک کرده باشد و از پذیرفتن مسئولیت زندگی سر باز زده باشد، زن می‌تواند با مراجعه به دادگاه درخواست طلاق، مطالبه مهریه و نفقه کند. در صورتیکه مرد از کشور خارج نشده باشد، زن می‌تواند برای ممنوع الخروجی او اقدام کند. همچنین در صورتیکه محل سکونت مرد مجهول باشد، زن می‌تواند بدون حضور مرد، از دادگاه درخواست طلاق غیابی کند.
اما اگر زوجین به هر دلیل به طلاق رضایت دارند و مدتی است جدا از هم زندگی می کنند، بهتر است در مورد اینکه مراحل طلاق توافقی در دادگاه چیست؟ اطلاعاتی به دست آورند و بدون اینکه یکدیگر را آزار دهند، جدا شوند.
کلام آخر
چنانچه اطلاعات این مطلب برای شما کافی نیست و هنوز در مورد مسائلی نظیر قوانین طلاق در اروپا طلاق ایرانیان در آمریکا، اعتبار طلاق ایرانی در کانادا و یا وکالتنامه طلاق ماده 45 بخشنامه 274 سوالاتی دارید، پیشنهاد می‌کنیم حتما از یک وکیل زبده و با تجربه در این زمینه مشورت بگیرید تا بتوانید اقدامات قانونی لازم را درست و مرحله به مرحله انجام دهید.